Prije 44 godine u Ljubljani umro Josip Broz Tito

Doživotni predsjednik SFRJ i Saveza komunista Jugoslavije Josip Broz Tito umro je na današnji dan prije 44 godine.

Preminuo je 4. maja 1980. godine, u 15.05, u Kliničkom centru u Ljubljani, tri dana pred svoj 88. rođendan.

Tog 4. maja, u 18:50 sati , televizijski program je prekinut, a spiker Miodrag Zdravković je pročitao najtužniju vijest nakon koje se sve promijenilo: “Umro je drug Tito”.

Na čelu Jugoslavije bio je 35 godina, izveo je zemlju iz Sovjetskog bloka i bio jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja. Bio je počasni član svih akademija u Jugoslaviji i mnogih u inostranstvu. Odlikovan je Ordenom narodnog heroja (tri puta), Ordenom junaka socijalističkog rada, Ordenom Lenjina (SSSR) i mnogim drugim domaćim i stranim odlikovanjima.

Drugi Svjetski rat i okupacija Jugoslavije zatekla ga je u Zagrebu, odakle je, njegovom inicijativom, upućen proglas narodima Jugoslavije i radnom narodu Jugoslavije, u kojemu se ističe odlučnost Partije da povede oslobodilački rat. Na njegovu inicijativu u Bihaću se 1942. godine sastaju predstavnici antifašističkih snaga iz svih krajeva Jugoslavije i formiraju AVNOJ – Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije, kao privremeno tijelo vlasti. Godinu dana poslije AVNOJ u Jajcu i donosi historijske odluke o budućem uređenju Jugoslavije kao federativne države ravnopravnih naroda i narodnosti Jugoslavije. Na istom zasjedanju Tito je dobio zvanje Maršala.

Nakon što su 1944. godine partizani uz oslobodili Jugoslaviju od okupatora, Tito počinje raditi na širenju svoje političke baze. Za predsjednika Republike je izabran 1953. godine, a donošenjem novog ustava 1974. postao je predsjednik “bez ograničenja trajanja mandata”.

Nehruovu nagradu (Indija) dobio je 1973. za međunarodno razumijevanje. Titovi govori, članci i ostali politički i teorijski radovi objavljeni su u više izdanja u SFRJ i u inostranstvu.

Razbolio se u 88. godini, ali uprkos tome obavljao je svoje dužnosti te je učestvovao na Samitu nesvrstanih u Havani 1979. godine. U januaru 1980. godine amputirana mu je lijeva noga, a četiri mjeseca nakon je preminuo.

Njegovoj sahrani, koja je održana u Beogradu 8. maja, prisustvovali su predstavnici više od 120 zemalja, kraljevi, prinčevi i oko 700.000 ljudi.

Njegova smrt promijenila je dosta toga na Balkanu, ali u svijetu. Deset godina nakon uslijedio je raspad Jugoslavije praćen krvavim ratovima.